Wat zijn platvoeten?
Een platvoet is een voetvorm waarbij het binnenste gewelf van de voet is doorgezakt . De enkel lijkt naar binnen te zakken en de hiel lijkt naar buiten te staan (Fig. 1-2). Zulke doorgezakte voet is een heel normale variatie en komt bij ongeveer 25% van de volwassenen voor. Bij kinderen is dit nog meer.
Het tegenovergestelde van een platvoet is een holvoet. Bij een spreidvoet is het voorvoet gewelf doorgezakt, met een brede voet en
soms metatarsalgie tot gevolg.

          
Fig. 1                                                    Fig. 2

Wat zijn de oorzaken van platvoeten?
Kinderen
Door hun soepelheid hebben kleine kinderen heel vaak een doorgezakte voet. In de groei verdwijnt dit bij een groot deel al voor de leeftijd van 5 jaar. Ook daarna kan de voetvorm nog verder evolueren. Vanaf ongeveer 10 jaar bereikt de voet zijn volwassen vorm, en blijft een platvoet dus aanwezig. De voetontwikkeling bij het kind wordt bepaald door aanleg, en dus niet door het type schoenen of steunzolen. Sommige platvoeten zijn vrij stijf. Deze kinderen blijven bijna altijd hun platvoet behouden in de groei. De oorzaak is dan meestal een aangeboren vergroeiïng in de voet (‘bar’).

Volwassenen
Meestal is een platvoet bij volwassenen louter het gevolg van de voetontwikkeling als kind en dus gebaseerd op aanleg. Toch is het ontstaan of toenemen van een platvoet op volwassen leeftijd mogelijk. Een ontstoken (en soms uiteindelijk gescheurde) tibialis posterior pees kan hier de oorzaak van zijn (Fig. 3). Deze peesaantasting kan door meerdere oorzaken ontstaan: overbelasting, platvoet zelf, ongeval, veroudering,…


Fig. 3

Welke klachten geeft een platvoet?
Er bestaat vaak een misvatting dat platvoeten altijd problemen gaan opleveren in de voeten, knieën of rug. Dit is zeker niet het geval. De meeste platvoeten geven geen klachten. In een minderheid van de gevallen ontstaat wel hinder. Dit kan zeer gevarieerd zijn: voetpijn, knielast, vermoeide benen of voeten, ruglast,…
Als er een tibialis posterior pees ontsteking of scheur ontstaat met toenemende platvoet, is wel bijna altijd pijn in de voet aanwezig. 

Wat kunt u zelf doen?
Bij een platvoet zonder klachten is geen behandeling nodig. Het is zoals gezegd een normale voetvariant die meestal geen hinder geeft.
Bij ontstaan van pijnklachten kan een degelijke schoen met stevig hiel en eventueel ingebouwd voetbed soms al voldoende verlichting bieden. Belangrijk om te vermelden is dat het dragen van stevige schoenen of steunzolen bij kinderen géén invloed heeft op de ontwikkeling van de voet. Het gebruik van steunzolen helpt dus niet om platvoeten te genezen.

Wat kan Orthopedisch Centrum Limburg voor u doen?
Als er klachten zijn van de platvoet, helpt een op maat gemaakte steunzool bij de meeste mensen (Fig. 4). Uw specialist kan hiervoor een voorschrift afleveren. Combineren van een steunzool met stevige schoenen vergroot de kans op een goed resultaat.


Fig. 4

Als er te veel klachten blijven ondanks deze maatregelen, is in sommige gevallen een operatie mogelijk.

Kinderen
Operaties zijn bij kinderen eerder zelden nodig. Enkel bij uitgesproken klachten valt dit te overwegen. Door het plaatsen van een schroef of spacer (plug) wordt de doorzakking tegengehouden. Bij hinder van dit materiaal kan het na een jaar weer verwijderd worden. Toch blijft de gecorrigeerde voetvorm daarna meestal behouden. In geval van een stijve platvoet door een bar, wordt in uiterst zeldzame
gevallen geprobeerd om de vergroeiïng los te maken.

Volwassenen
Bij volwassenen worden vooral ingrepen uitgevoerd als de tibialis posterior pees gaat scheuren. Als de voet nog goed soepel is, wordt de doorzakking verholpen door het maken van een corrigerende breuk in het hielbeen en het vervangen van de afgescheurde pees door een andere.
Als er echter al een stijve voet met slijtage aanwezig is, wordt de doorzakking meestal gecorrigeerd door het vastzetten van enkele gewrichten in de achtervoet. Het herstel na een platvoetoperatie vergt altijd verschillende maanden revalidatie.

Waar?