Osteonecrose van de knie Terug naar overzicht

 

Osteonecrose van de knie (ook gekend als avasculaire necrose) is een pijnlijke aandoening dewelke ontstaat als de bloedtoevoer naar een sectie van het bot in de femur (dijbeen) of tibia (scheenbeen) onderbroken is. Omdat cellen van de gewrichten een continue bloedtoevoer nodig hebben om gezond te blijven, kan een osteonecrose uiteindelijk leiden tot vernietiging van het kniegewricht en ontstaat er artrose.
Wanneer osteonecrose vroeg gediagnosticeerd wordt, zal de behandeling bestaan uit pijnmedicatie en ontlasten van het aangetaste been. Bij patiënten met vergevorderde osteonecrose bestaat de behandeling meestal uit chirurgie om verdere beschadiging aan het bot te voorkomen en om de functie van de knie te verbeteren.

Anatomie:

Osteonecrose van de knie komt meestal voort in het dijbeen, aan de binnenkant van je knie (mediale femurcondyl). Doch het kan ook ontstaan aan de buitenzijde van je knie (laterale femurcondyl) of aan het platte uiteinde van je scheenbeen (tibiaplateau).

Oorzaak:

Osteonecrose ontstaat wanneer de bloedtoevoer naar een botsegment verstoord is. Zonder adequate voeding zal het aangetaste deel van het bot afsterven en gradueel instorten met als resultaat dat het intra-articulaire kraakbeen hetgeen het gewricht bedekt ook instort hetgeen leidt tot artrose.

Osteonecrose van de knie kan iedereen krijgen, maar is meer voorkomend bij mensen boven de 60 jaar. Vrouwen hebben 3x meer kans op deze aandoening dan mannen.

Risicofactoren:
het is niet altijd gekend wat de oorzaak is van het gebrek aan bloedtoevoer, maar dokters hebben een tal van risicofactoren ontdekt waardoor men meer kans maakt op osteonecrose:

  • Letsel: een knieletsel (zoals stressfractuur of luxatie) gecombineerd met andere types of trauma’s van de knie kunnen de bloedvezels beschadigen en de bloedtoevoer verminderen naar het aangetaste bot.
  • Orale corticosteroïd (‘cortisone’)medicatie: vele ziektes zoals astma en rheumatoïde artritis worden behandeld met orale corticosteroïdmedicatie. Hoewel het niet exact geweten is waarom deze medicatie kan leiden tot osteonecrose toont de literatuur aan dat er een connectie is tussen de ziekte en langdurig gebruik van steroïden. Steroïd geïnduceerde osteonecrose beïnvloedt vaak verschillende gewrichten in het lichaam.
  • Medische aandoeningen: osteonecrose van de knie is vaak geassocieerd met medische aandoeningen zoals obesitas, sikkelcelanemie en lupus.
  • Transplantaties: orgaantransplantaties, vooral niertransplantatie, gaat vaak geassocieerd met osteonecrose
  • Alcoholmisbruik: overmatig alcoholgebruik kan op termijn vetafzetting veroorzaken dewelke zich in de bloedvezels vestigen hetgeen verminderde bloedtoevoer naar het gewricht veroorzaakt.

Afhankelijk van de oorzaak, wanneer osteonecrose niet snel geïdentificeerd en behandeld wordt, kan het ontwikkelen in ernstige artrose

Symptomen:

Osteonecrose ontstaat in stadiums. Het eerste symptoom is typische pijn aan de binnenzijde van de knie. Deze pijn kan plots ontstaan en getriggerd worden door een specifieke activiteit. Wanneer de ziekte progressief wordt, wordt het moeilijker om te staan en gewicht te dragen op de knie, bewegen van de knie is pijnlijk.

Andere symptomen zijn:

  • Zwelling aan de voorzijde en binnenzijde van de knie;
  • gevoeligheid bij aanraken van de knie;
  • verminderde beweeglijkheid van het gewricht.

Het kan enkele maanden tot een jaar in beslag nemen dat de ziekte zich ontwikkelt. Het is belangrijk om osteonecrose vroeg vast te stellen omdat sommige studies aantonen dat vroege behandeling geassocieerd wordt met beter resultaat.

Behandeling:

Behandeling van osteonecrose hangt af van verschillende factoren zoals:

  • het stadium van de ziekte
  • de hoeveelheid van aangetast bot
  • de onderliggende oorzaak van de aandoening.

Niet-operatieve behandeling:
in de vroege stadia van osteonecrose is de behandeling niet-operatief. Wanneer de aangetaste zone van de knie klein is, is een niet-operatieve behandeling alles wat je nodig hebt:

  • medicatie: NSAID ( zoals Ibuprofen en Naproxen) kunnen de pijn en zwelling verlichten in je knie;
  • gebruik van krukken gedurende een periode om gewicht van je knie af te nemen;
  • oefeningen: kinesitherapie
  • richtlijnen in activiteiten

Operatieve behandeling:

Je dokter zal chirurgie aanraden wanneer een groot gedeelte van je bot aangetast is of wanneer de pijn niet vermindert met niet-operatieve behandeling. Er zijn verschillende mogelijkheden om osteonecrose van de knie te behandelen:

  • artroscopisch debridement: zuiver maken van de knie
  • kern decompressie: aanboren van de zone van necrose om op die manier te bloedtoevoer te trachten herstellen
  • osteochondrale greffe: wegnemen van aangetaste zone van bot en kraakbeen en vervangen door plugs van bot en kraakbeen genomen uit een niet belaste zone van de knie
  • Osteotomie (zie elders)
  • Totale knieprothese (zie elders)

Resultaat:

Voor de meeste patiënten is behandeling van osteonecrose succesvol in verlichten van de pijn en verbetering van de beweeglijkheid. Resultaten variëren afhankelijk van het stadium van de ziekte bij diagnose en het type van de behandeling.

Waar?